Κυρία Υπουργέ, Κύριε Υπουργέ Αναπληρωτή,

Συνεχίζουμε το σχολιασμό και τις προτάσεις μας αναλυτικά κατά άρθρο της ΚΥΑ

Άρθρο 5

«Εθνικό πρότυπο Χωροταξικής Οργάνωσης Υδατοκαλλιεργειών»
1. Παράγραφος 1. «Χωροθέτηση μονάδων θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας»
- Πρώτο εδάφιο – σημείο 1α
Στο Σχέδιο Διαβούλευσης αναφέρονται τα ακόλουθα:
«Οι μονάδες θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας αναπτύσσονται σε επιλεγμένες ευρύτερες θαλάσσιες περιοχές, οι οποίες κρίνονται κατάλληλες για τη χωροθέτηση υδατοκαλλιεργητικών μονάδων (ΠΑΥ) και μέσα στις οποίες προσδιορίζονται ζώνες, είτε οργανωμένες με φορέα διαχείρισης (ΠΟΑΥ), είτε με μορφή άτυπων συγκεντρώσεων (ΠΑΣΜ). Μεμονωμένες χωροθετήσεις εντός ΠΑΥ είναι δυνατές σύμφωνα με τους όρους και περιορισμούς που τίθενται παρακάτω.
Αναλυτικότερα:
α. Χωροθέτηση εντός των Π.Α.Υ., γίνεται είτε σε Π.Ο.Α.Υ., είτε σε περιοχές άτυπων συγκεντρώσεων (Π.Α.Σ.Μ.), ενώ διατηρούνται οι μεμονωμένες χωροθετήσεις στις ΠΑΥ κατηγορίας Ε. Ειδικότερα:
- σε οργανωμένους υποδοχείς, υπό τη μορφή Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.), με την έννοια των Περιοχών Οργανωμένων Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (Π.Ο.Α.Π.Δ.) του άρθρου 10 του Ν.2742/1999, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Η συνολική μισθωμένη έκταση εγκατάστασης των μονάδων, για το σύνολο των εκτρεφόμενων ειδών, είναι κατ’ ελάχιστο 100 στρέμματα.
- σε Περιοχές Άτυπης Συγκέντρωσης Μονάδων (Π.Α.Σ.Μ.). Η συνολική μισθωμένη έκταση των μονάδων για το σύνολο των εκτρεφόμενων ειδών είναι κατ’ ανώτατο όριο 100 στρέμματα και η μέγιστη απόσταση μεταξύ τους είναι ένα ναυτικό μίλι, μετρούμενο σε ευθεία. ΟΙ Π.Α.Σ.Μ. αποτελούν μεταβατική κατάσταση πριν τη θεσμοθέτηση Π.Ο.Α.Υ, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ενότητα ΙΙ του παρόντος άρθρου.
Προκειμένου για οστρακοκαλλιέργειες η ανωτέρω απόσταση μειώνεται κατά 50%.
- μεμονωμένα.
Η διατήρηση σημειακών μονάδων επιτρέπεται σε περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά που, αν και ευνοούν την ανάπτυξη υδατοκαλλιεργειών δεν επιτρέπουν τη δημιουργία συγκεντρώσεων και οργανωμένων ζωνών. Οι περιοχές αυτές ομαδοποιούνται στις ΠΑΥ κατηγορίας Ε, όπου διατηρείται η χωροθέτηση υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων, ανεξάρτητα από το αν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 3 (ορισμός).»

Παρατηρήσεις:

α. Δεν είναι σαφές για ποιες κατηγορίες ΠΑΥ ισχύουν τα αναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο και το σημείο 1α, καθόσον ΠΟΑΥ και ΠΑΣΜ αναπτύσσονται στις κατηγορίες Α – Δ και στην κατηγορία Ε μόνο μεμονωμένες μονάδες.

β. Για τα αναφερόμενα στις ΠΟΑΥ και ΠΑΣΜ, ισχύουν οι παρατηρήσεις μας που έχουν διατυπωθεί στους ορισμούς των εννοιών αυτών.

γ. Στην έννοια «μεμονωμένα», γίνεται αναφορά μόνο για διατήρηση υφιστάμενων μονάδων, αποκλειομένης της χωροθέτησης νέων, ρύθμιση αρνητική για την ανάπτυξη, ενώ έρχεται και σε αντίθεση με άλλες διατάξεις του Σχεδίου.
π.χ. στις ΠΑΥ κατηγορίας Α και Β γίνεται αναφορά για τη δυνατότητα ίδρυσης νέων μονάδων.

Για τις έννοιες που χρησιμοποιούνται «σημειακών μονάδων» και «υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων» έχουμε ήδη αναφερθεί στις παρατηρήσεις για τον ορισμό «μεμονωμένες μονάδες».

2. Παράγραφος 1 – Σημείο 1β
Στο Σχέδιο ΚΥΑ της διαβούλευσης αναφέρεται:
«β. Μεμονωμένη Χωροθέτηση
Μεμονωμένη χωροθέτηση νέων υδατοκαλλιεργητικών μονάδων εντός ή εκτός ΠΑΥ είναι κατ’ εξαίρεση δυνατή στις εξής περιπτώσεις:
- Πειραματικές μονάδες με ειδικές απαιτήσεις (βυθού, λειτουργικών αναγκών λόγω εκτρεφόμενου είδους κλπ)
- Συνδυασμένη χωροθέτηση τουριστικών καταλυμάτων ή μονάδων εστίασης ή καταδυτικών πάρκων με μικρής δυναμικότητας μονάδες υδατοκαλλιέργειας στο πλαίσιο αγροτουριστικής δραστηριότητας, ως καινοτόμας μορφής εναλλακτικού τουρισμού, κατά προτεραιότητα στις περιοχές της χώρας με εσωτερικά ύδατα (λίμνες, ποτάμια κ.λ.π.). Προϋπόθεση στην περίπτωση αυτή είναι η λειτουργία των επιχειρήσεων από το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η εξασφάλιση συμφωνίας μεταξύ διαφορετικών επιχειρήσεων.
- Σε βραχονησίδες που βρίσκονται δυσπρόσιτες, παραμεθόριες, μικρές νησιωτικές περιοχές, με την προϋπόθεση να μπορούν να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις για την υγιεινή και ασφάλεια των προϊόντων υδατοκαλλιέργειας.»

Παρατηρήσεις:
Το σημείο αυτό (1β) αν συνδυασθεί με την ανάλογη ενότητα (iv) «Μεμονωμένη Χωροθέτηση» της σελίδας 28, θα δημιουργήσει προβλήματα, καθόσον επιβεβαιώνεται ότι ουσιαστικά απαγορεύεται η ίδρυση νέων μονάδων, και επιτρέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση στις 3 παραπάνω περιπτώσεις και μάλιστα σε απόσταση έξι (6) ν.μ. από τα όρια ΠΟΑΥ, ή και την πλησιέστερη μονάδα ΠΑΣΜ.
Δημιουργούνται όμως και ερωτηματικά, τόσο για τα αναφερόμενα στη συνδυασμένη χωροθέτηση τουριστικών καταλυμάτων, ή μονάδων εστίασης ή καταδυτικών πάρκων με μικρής δυναμικότητας μονάδες υδατοκαλλιέργειας, όσο και για τις «βραχονησίδες».

Συγκεκριμένα για τις προϋποθέσεις της «συνδυασμένης χωροθέτησης», την έννοια της «μικρής δυναμικότητας μονάδας», αλλά και την έννοια της «βραχονησίδας».

Η τρίτη περίπτωση – πέραν αυτών – είναι απόλυτα δυσνόητη

Προτείνεται η αντικατάσταση του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 και του σημείου 1α του Σχεδίου διαβούλευσης ως ακολούθως:
«1. Χωροθέτηση μονάδων θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας
Οι μονάδες θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας αναπτύσσονται σε επιλεγμένες ευρύτερες θαλάσσιες περιοχές, οι οποίες κρίνονται κατάλληλες για τη χωροθέτηση υδατοκαλλιεργητικών μονάδων (ΠΑΥ) όπως αυτές ορίζονται στην ενότητα Ι της παρούσας παραγράφου. Εντός των ΠΑΥ κατηγορίας Α – Δ, χωροθετούνται οργανωμένοι υποδοχείς με φορέα διαχείρισης (ΠΟΑΥ), προσδιορίζονται περιοχές άτυπης συγκέντρωσης μονάδων (ΠΑΣΜ) και επιτρέπεται να υπάρχουν και μεμονωμένες μονάδες. Εκτός ΠΑΥ των κατηγοριών Α – Δ αναπτύσσονται μεμονωμένες μονάδες, με τους όρους και τους περιορισμούς που τίθενται στη συνέχεια.
Αναλυτικότερα:
α. Εντός των Π.Α.Υ. κατηγοριών Α – Δ

- Χωροθετούνται οργανωμένοι υποδοχείς, υπό τη μορφή Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.), με την έννοια των Περιοχών Οργανωμένων Παραγωγικών Δραστηριοτήτων (Π.Ο.Α.Π.Δ.) του άρθρου 10 του Ν.2742/1999, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Η συνολική μισθωμένη έκταση εγκατάστασης των μονάδων, για το σύνολο των εκτρεφόμενων ειδών, είναι κατ’ ελάχιστο 200 στρέμματα.
- Προσδιορίζονται Περιοχές Άτυπης Συγκέντρωσης Μονάδων (Π.Α.Σ.Μ.) ήτοι περιοχές με περισσότερες της μιας μονάδες, των οποίων η μέγιστη απόσταση σύμφωνα με τον ορισμό είναι ένα (1) ναυτικό μίλι κατ’ ανώτατο. Οι Π.Α.Σ.Μ. αποτελούν μεταβατική κατάσταση πριν τη θεσμοθέτηση Π.Ο.Α.Υ, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην ενότητα ΙΙ του παρόντος άρθρου.
Προκειμένου για οστρακοκαλλιέργειες η ανωτέρω απόσταση μειώνεται κατά 50%.
- Διατηρούνται οι υφιστάμενες μονάδες, είτε χωροθετούνται νέες μονάδες με τις προϋποθέσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου

β. Εκτός των ΠΑΥ Α – Δ κατηγοριών και σε περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά, όπως αυτά ορίζονται στην Ενότητα Ι του παρόντος άρθρου, οι οποίες ομαδοποιούνται σε ΠΑΥ κατηγορίας Ε, αναπτύσσονται μόνο μεμονωμένες μονάδες, ως ακολούθως:
- Διατηρούνται οι υφιστάμενες, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου.
- Χωροθετούνται νέες, με τον πρόσθετο όρο να απέχουν από άλλη μονάδα τουλάχιστον τρία (3) ναυτικά μίλια.
γ. Μεταβατικά και για διάστημα πέντε (5) ετών είναι επιτρεπτή η διατήρηση υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων εκτός των ΠΑΥ όλων των κατηγοριών (Α – Ε) εφόσον δεν μεταβάλουν τα χαρακτηριστικά τους.»
Το σημείο 1β του Σχεδίου της διαβούλευσης να ενοποιηθεί με την Ενότητα IV με τον ίδιο τίτλο «Μεμονωμένη χωροθέτηση» σελίδα 28.

3. Για τις υπόλοιπες «Ενότητες» της παραγράφου 1 του άρθρου 5 παρατηρούνται τα εξής:
α. Στην ενότητα (Ι) «Καθορισμός Περιοχών Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΑΥ)» και ειδικότερα στην περιγραφή των ΠΑΥ κατηγορίας Α και Β αναφέρονται:
- Για τις ΠΑΥ Κατηγορίας Α: «Η εγκατάσταση νέων μονάδων και η επέκταση των υφιστάμενων επιτρέπεται μετά από έλεγχο της ποιότητας των νερών και των περιβαλλοντικών συνθηκών που θα πραγματοποιηθεί κατά τη διαδικασία έγκρισης ΠΟΑΥ, είτε εγκατάστασης σε ΠΑΣΜ, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί σωρευτικών δράσεων κ.λπ.».
- Για τις ΠΑΥ κατηγορίας Β: Ανάλογη είναι η διατύπωση με αυτή την ΠΑΥ κατηγορίας Α με την προσθήκη και του εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων μονάδων:

Παρατήρηση:
Η ρύθμιση αυτή σημαίνει ότι εντός των ΠΑΥ κατηγορίας Α και Β μετά την έκδοση της ΚΥΑ του Χωροταξικού και μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία χωροθέτησης ΠΟΑΥ, δεν επιτρέπεται όχι μόνο η ίδρυση νέων μονάδων, αλλά και η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων, γεγονός που θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στις επιχειρήσεις και γενικότερα στον κλάδο της θαλασσοκαλλιέργειας.

Πρόταση:
1. Στις ΠΑΥ κατηγορίας Α και Β, η σχετική παράγραφος να διατυπωθεί ως ακολούθως:
«Στις περιοχές αυτές επιτρέπεται ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των υφιστάμενων μονάδων και προωθείται κατά προτεραιότητα η χωροθέτηση ΠΟΑΥ.
Η εγκατάσταση νέων μονάδων επιτρέπεται μετά από έλεγχο της ποιότητας των νερών και των περιβαλλοντικών συνθηκών που θα πραγματοποιηθεί κατά τη διαδικασία χωροθέτησης ΠΟΑΥ, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί σωρευτικών δράσεων ως προς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τους περιορισμούς του παρόντος».

2. Ανάλογη παράγραφος να περιληφθεί και στις ΠΑΥ κατηγορίας Γ και Δ, στις οποίες δεν γίνεται αναφορά στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες.
β. Στο τελευταίο εδάφιο της ενότητας (Ι) «Καθορισμός Περιοχών Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΑΥ)» αναφέρεται ότι οι ΠΑΥ «… κατατάσσονται στις επόμενες πέντε κατηγορίες που εμφανίζονται στον Πίνακα 1 και αποτυπώνονται στο χάρτη» (σελίδα 25).
Το ορθό είναι ότι στο χάρτη αποτυπώνονται μόνο οι κατηγορίες Α – Δ.

γ. Στην κατηγορία Ε των ΠΑΥ (σελίδα 26), ο τίτλος να αντικατασταθεί ως εξής: «Περιοχές μεμονωμένων χωροθετήσεων». Επίσης στο πρώτο εδάφιο αναφέρεται: «σ’ αυτές τις περιοχές διατηρείται η χωροθέτηση υφιστάμενων μεμονωμένων μονάδων».

Η πρόταση αυτή να αντικατασταθεί ως ακολούθως:
«Στις περιοχές αυτές διατηρούνται υφιστάμενες μονάδες και χωροθετούνται νέες μεμονωμένες μονάδες, με τους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος Ειδικού Πλαισίου».

Η αναφορά στις συγκεκριμένες περιοχές: «Ακτές Β. Κρήτης, Κυκλάδες, κ.λπ.» δεν θα πρέπει να έχει περιοριστικό χαρακτήρα, με την επιφύλαξη να προστεθούν και νέες περιοχές, ανεξάρτητα αν υπάρχει ή όχι μονάδα, με την προϋπόθεση βέβαια να πληρούν τα χαρακτηριστικά που λεπτομερώς αναπτύσσονται στην ίδια παράγραφο.

Πρόταση:
- Η φράση, «πρόκειται ειδικότερα για τις περιοχές» να αντικατασταθεί με τη φράση: «πρόκειται καταρχήν για τις περιοχές».
- Στο τέλος της παραγράφου να προστεθεί: «και με την επιφύλαξη να ορισθούν και άλλες περιοχές μετά την εκπόνηση σχετικών μελετών με ευθύνη των Υπουργείων ΠΕΚΑ και ΘΥΝΑΛ».

δ. Στην ενότητα (ΙΙΙ) «Καθορισμός Άτυπης Συγκέντρωσης Μονάδων (ΠΑΣΜ)» – Σελίδα 27
- Για το πρώτο εδάφιο ισχύει η παρατήρησή μας όσον αφορά την έννοια της ΠΑΣΜ που έχει διατυπωθεί στο άρθρο 3 «Ορισμοί».
- Η τελευταία πρόταση του σημείου α (σελίδα 28)
«Η οριστική τους ρύθμιση γίνεται … ή / και πέντε μονάδων» καθώς και το σημείο β, είναι επίσης ρυθμίσεις, που έχουν σχέση με τον ορισμό της ΠΑΣΜ (5 μονάδες και ανώτατο όριο 100 στρέμματα συνολικής μισθωμένης έκτασης» για τον οποίο (ορισμό) έχουμε διατυπώσει τις απόψεις μας.

Προτείνεται η ενότητα αυτή να αντικατασταθεί ως ακολούθως:
«III) Καθορισμός Περιοχών Άτυπης Συγκέντρωσης Μονάδων (ΠΑΣΜ)
Σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 3 οι ΠΑΣΜ είναι θαλάσσιες εκτάσεις εντός Π.Α.Υ., στις οποίες αναπτύσσονται περισσότερες της μίας μονάδες υδατοκαλλιέργειας και η μεταξύ τους απόσταση είναι κατ’ ανώτατο όριο ένα (1) ν.μ..
Οι Π.Α.Σ.Μ. αποτελούν μεταβατική κατάσταση πριν τη θεσμοθέτηση Π.Ο.Α.Υ.
Επίσης ως Π.Α.Σ.Μ. θεωρούνται κατ’ αρχήν και για διάστημα μιας πενταετίας από τη θεσμοθέτηση του παρόντος, οι προταθείσες ζώνες Π.Ο.Α.Υ. που περιλαμβάνονται στον Πίνακα 2, ανεξάρτητα από το αν πληρούνται οι προϋποθέσεις του παρόντος, ως προς την μεταξύ τους απόσταση.
Οι Π.Α.Σ.Μ. καταγράφονται επίσης από το χωρικό σχεδιασμό υποκείμενων χωρικών επιπέδων (Περιφερειακά, ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ κ.λ.π.), και αξιολογούνται οι θέσεις ως προς την καταλληλότητά τους σε σχέση με άλλες χρήσεις γης.»

ε. Για την ενότητα IV «Μεμονωμένη Χωροθέτηση» – (σελίδα 28) έχει ήδη γίνει αναφορά στις παρατηρήσεις μας για το σημείο 1 β της παραγράφου 1, του Σχεδίου διαβούλευσης.
Συγκεκριμένα έχει προταθεί να ενοποιηθούν, το σημείο 1 β και η ενότητα IV της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του Σχεδίου ΚΥΑ της Διαβούλευσης, προς αποφυγή επαναλήψεων, αλλά και των προβλημάτων που δημιουργούν:
- Από την ενότητα αυτή (IV) το τελευταίο εδάφιο έχει ήδη περιληφθεί στη σημείο 1 γ της παραγράφου 1, που οργανικά ανήκει (σύμφωνα με την πρότασή μας).
- Το προτελευταίο εδάφιο: «Υφιστάμενες μεμονωμένες μονάδες εντός ΠΑΥ κατηγορίας Α – Δ μπορούν να συνιστούν ΠΟΑΥ, εφόσον πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις», αφορά ρύθμιση που είναι αντίθετη με την έννοια και το θεσμό των ΠΟΑΥ, τις οποίες δεν συνιστούν μονάδες, αλλά χωροθετούνται με συγκεκριμένη διαδικασία και την έκδοση Πρ. Δ/τος.
- Το εδάφιο που αφορά τη διατήρηση μεμονωμένων μονάδων στις ΠΑΥ κατηγορίας Ε, αποτελεί επανάληψη ρύθμισης που ήδη έχει αναφερθεί στη σχετική παράγραφο της κατηγορίας αυτής (Ε).
Ενόψει των ανωτέρω η ενότητα (IV) «Μεμονωμένη χωροθέτηση» μετά και την ενοποίησή της με το σημείο 1 β προτείνεται να αντικατασταθεί ως ακολούθως:
«IV. Χωροθέτηση μεμονωμένων μονάδων
1. Χωροθέτηση μεμονωμένων μονάδων είναι δυνατή στις περιπτώσεις 1 α και 1 β του παρόντος άρθρου. (όπως διατυπώνεται στην πρότασή μας).
Συγκεκριμένα, οι νέες μεμονωμένες μονάδες στις ΠΑΥ Α – Δ κατηγορίας πρέπει να απέχουν τουλάχιστον ένα (1) ν.μ. από τα όρια ΠΟΑΥ και την πλησιέστερη μονάδα ΠΑΣΜ και στις ΠΑΥ κατηγορίας Ε τουλάχιστον τρία (3) ν.μ. από άλλη μονάδα.
2. Εκτός των ΠΑΥ όλων των κατηγοριών (Α – Ε) είναι δυνατή κατ’ εξαίρεση η χωροθέτηση νέων μεμονωμένων μονάδων, σε βραχονησίδες που βρίσκονται σε περιοχές δυσπρόσιτες, παραμεθόριες και μικρές νησιωτικές, με την προϋπόθεση να είναι δυνατή η εξασφάλιση των προϋποθέσεων που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία για την υγιεινή και ασφάλεια των προϊόντων υδατοκαλλιέργειας.
3. Επίσης κατ’ εξαίρεση και με όρους και προϋποθέσεις που θα ορίζονται με Κοινές Αποφάσεις των Υπουργών ΠΕΚΑ, ΘΥΝΑΛ και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, είναι δυνατή η χωροθέτηση νέων μονάδων εντός και εκτός των ΠΑΥ όλων των κατηγοριών (Α – Ε) στις εξής περιπτώσεις:
- Χωροθέτηση πειραματικών μονάδων με ειδικές απαιτήσεις, ανάλογα με το εκτρεφόμενο είδος.
- Συνδυασμένη χωροθέτηση τουριστικών καταλυμάτων, μονάδων εστίασης ή καταδυτικών πάρκων με μονάδες υδατοκαλλιέργειας μικρής δυναμικότητας στο πλαίσιο αγροτουριστικής ή οικοτουριστικής δραστηριότητας, ή άλλης μορφής εναλλακτικού τουρισμού. Προϋπόθεση στην περίπτωση αυτή είναι η λειτουργία των επιχειρήσεων από το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η εξασφάλιση συμφωνίας μεταξύ διαφορετικών φορέων.»
Σημείωση: Η φράση «… κατά προτεραιότητα στις περιοχές της χώρας με εσωτερικά ύδατα (λίμνες, ποτάμια, κ.λπ.» παραλείπεται καθόσον ΠΑΥ υπάρχουν μόνο σε θαλάσσιες περιοχές.
Νίκος Αναγνόπουλος
Δ/νων Σύμβουλος APC A.E.
23 Μαΐου 2011, 10:27